Naar de toekomst

12-08-2007

Jongerenkaravaan verovert harten in Brussel

Overal blije mensen van alle leeftijden en uit alle lagen van de bevolking. De Jongerenkaravaan van de Internationale Beweging ATD Vierde Wereld trok van 3 tot 9 augustus een spoor van positieve energie in Brussel. Vooral in Schaarbeek en de Marollen werden de harten van velen veroverd met deze actie in het kader van de Solidariteitscampagne tegen extreme armoede.

De Internationale Beweging ATD Vierde Wereld liet zich van haar beste kant zien, ook hier in de Marollen aan de voet van het Justitiepaleis.

Het konvooi (zie ook: www.caravanes-atd.eu) is met een variërend aantal jongeren al twee maanden onderweg door Europese landen. Het is één van de twee karavanen die in het kader van de internationale Solidariteitscampagne op 17 oktober aan hoopt te komen bij de Gedenksteen voor slachtoffers van armoede in Parijs (teken ook: www.oct17.org/Ook-op-mij-mag-je-rekenen.html).

Het circus van Charlotte Boiveau en Mikaël Vienot was in Schaarbeek en de Marollen een groot succes.

Een team van ATD Vierde Wereld in Brussel bereidde de komst voor met vooral jonge, maar ook oudere ervaringsdeskundigen op het gebied van armoede en anderen. De samenwerking tussen verschillende groepen en mensen leverde een chemische reactie op die voor bijzondere ontmoetingen en veel hoogtepunten zorgde: de Internationale Beweging ATD Vierde Wereld op haar best.
De workshops en informatiestands op zaterdag en zondag in Schaarbeek, op de plek waar ATD door het jaar steeds straatbibliotheek verzorgt, trokken veel bekijks en deelnemers. Volop keuze: je glimlach laten fotograferen en afdrukken; meebouwen aan de Muur van Solidariteit; muziek maken; informatie krijgen over de Solidariteitscampagne en over 17 Oktober, Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede.

Alle deelnemers kregen op maandag gelegenheid Brussel te zien door de ogen van daklozen. De gidsen Joost en Jean-Pierre hebben allebei op straat geleefd en verzorgden deze officiële toer ‘Armoede en de kunst van het overleven’ (zie: www.polymnia.be). Een boeiende en hier en daar ook emotionele tocht, omdat verschillende deelnemers zelf ooit dakloos waren. ’s Avonds werd in jeugdherberg Génération Europe een tentoonstelling geopend met bijzondere werkstukken van Brusselse ervaringsdeskundigen.

Twee intensieve dagen volgden in de Marollen, aan de voet van het Justitiepaleis, vlakbij het pleintje waar het ATD Vierde Wereld wekelijks straatateliers houdt. De Nederlandse delegatie van ATD Vierde Wereld uit Breda, die zondag was aangekomen, deed volop mee. Ook delegaties uit Luxemburg en Zwitserland kwamen naar Brussel.

Vertegenwoordigers van de 17 Oktober Werkgroep uit Oostende kwamen op woensdag naar Brussel om het op de valreep nog allemaal van dichtbij te zien en mee te doen. In opperbeste stemming sloten de mensen die bij de Karavaan betrokken waren en de buurtbewoners het project af met een presentatie van alle werkstukken die in de Marollen gemaakt waren. De Karavaan liet veel goede herinneringen, aanknopingspunten, contacten en ideeën voor de toekomst achter.

Extreme armoede uitbannen, een weg naar vrede.

20-07-2007

Papegaai wordt Brusselse stadsmus

Nadat we eerst een dode, kleine groene papegaai (of een flink oversizede parkiet) in onze tuin in St.-Gillis vonden, zagen we er enkele dagen later drie in onze appelbomen zitten. Tijdens een wandeling in het park bij de Basiliek van Koekelberg was er een hele zwerm te zien en inmiddels krijgen we ’s avonds al gauw een stuk of zes vrolijk krijsende en ondeugend ogende groene vrienden op bezoek die zich te goed doen aan onze appels. Onder de kop ‘Papegaai wordt stadsmus’ trof ik al googelend dit bericht aan op de website www.mo.be:

SAN DIEGO/BRUSSEL, 21 mei 2007 (IPS) - In de groene voorsteden van San Diego en Los Angeles en in parken in Nederland en België leven uit gevangenschap ontsnapte papegaaien en parkieten op vele duizenden kilometers van hun natuurlijke biotoop. De Nederlandse organisatie Cityparrots.org trekt zich het welzijn van deze “scharrelpapegaaien” aan, omdat sommige soorten in het wild met uitsterven zijn bedreigd.

29-07-2007

De dakloze man die ik eerder in deze column in beeld bracht (zie: 28-05-2007) zit weer op dezelfde plek aan de Engelandstraat vandaag. De gebouwen die er toen nog stonden zijn ondertussen gesloopt. Ook staat er nu niet toevallig een bankstel langs de weg, dus zit hij maar op de grond. Ik maak ongemerkt enkele foto’s en ga naar hem toe, geef hem iets en stel mezelf voor. Zijn naam is Sergio, zegt hij op verzoek en hij komt uit Italië. Er zit een opgedroogd stroompje bloed tussen zijn neus en zijn lip. Hij kijkt vriendelijk, maar glazig uit zijn ogen. ´Au revoir…´. ‘Au revoir…’.

10-06-2007

Vanmiddag ben ik in café De Dolle Mol aan de Spoormakersstraat in hartje Brussel. Zoals aangekondigd draagt de staatsgevaarlijke maar desalniettemin door minister Bert Anciaux gesubsidieerde Arne Baillière voor uit de Pickwick Papers van Charles Dickens, hoofdstuk 2: “That punctual servant of all work, the sun, had just risen, and begun to strike a light on the morning of the thirteenth of May, one thousand eight hundred and twenty-seven, when Mr. Samuel Pickwick burst like another sun from his slumbers, threw open his chamber window, and looked out upon the world beneath… Etc.” U begrijpt, burgers, hoed u! De reeks van ongeveer 600 voordrachten uit de Pickwick Papers is steeds op donderdagavond vanaf 19 uur en zondagmiddag
vanaf 16 uur.

Maar ook kunstschilder, dichter en zanger Albin blijkt hier te exposeren en in levenden lijve aanwezig te zijn! Vergezeld van zijn agent Aurélien, die een geslaagde poging onderneemt mij aan de witte wijn te krijgen. De schilderijen van Albin zijn zeer bijzonder (trieste personages, ironie, begin 20ste eeuwse sfeer, veel donkergroen en zo nog het een en ander) en van geweldige kwaliteit. Als je Albin nog niet gezien hebt, heb je niets gezien, zou ik zo zeggen. Dus kijk ook eens hier: www.albin.be, dan hoef ik het niet allemaal te beschrijven.

Jan Bucquoy, die op 21 mei weer een succesvolle, vanachter de toog van de Dolle Mol georganiseerde poging tot staatsgreep deed, was er niet, hoewel hij dienst had. Anarchisten plaatsen zichzelf per definitie boven of buiten de wet en allerlei afspraken. Met het planten van een zwartrode vlag met een banaan in de tuin van het koninklijk paleis scoorden Buckuoy en zijn secondant Arne flink in de (inter)nationale media. Doet sterk denken aan de grappen die Provo in de jaren zestig in Amsterdam uithaalde (zie: Bericht aan de rattenkoning van Harry Mulisch, een standaardwerk op het gebied van het op een leuke manier ontregelen van de gevestigde orde).

09-06-2007

We drinken vanavond een originele Brusselse Lambic in het in echt goeie bieren gespecialiseerde café ‘Moeder Lambic’, achter het pompeuze gemeentehuis (een tikkeltje megalomaan, maar wel erg fraai en indrukwekkend) van onze gemeente St.-Gillis. Een plat bier (zonder koolzuur en dus zonder schuim), zurig van smaak en sinds zeker de 13e eeuw afkomstig uit het Zennedal, waarin ook Brussel ligt. Een prima dorstlesser, geserveerd in een wijnglas. Mijn lief drinkt een Faro, de zoete variant van dit alchemistische brouwsel.

08-06-2007



Namens de Internationale Beweging ATD Vierde Wereld ben ik aanwezig bij een vergadering van het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemen. De bijeenkomst is in de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS), omdat daar op 17 Oktober, Werelddag van Verzet Tegen Extreme Armoede (zie: www.oct17.org/Ook-op-mij-mag-je-rekenen.html), een grote manifestatie is, waar wij ook bij betrokken zijn. We krijgen een rondleiding door dit uit een prachtig oud en een lelijk nieuw gebouw bestaande geheel aan de Arduinstraat, dat door een ondergrondse gang verbonden is.
Voor Nederlanders zal het vreemd klinken: Verenigingen waar Armen het Woord Nemen. Maar echt, in heel België zijn platforms waar mensen die de armoede dagelijks ervaren niet alleen hun zegje doen, maar ook nog eens centraal staan in de acties die hieruit voortvloeien. Je kan hier ook het diploma Ervaringsdeskundige in Armoede en Sociale Uitsluiting behalen. Degenen die deze studie doen zijn doorgaans mensen die in diepe armoede en ellende zijn opgegroeid en het kost hen niet zelden bloed, zweet en tranen om de eindstreep van dit traject te halen. Ik heb de eer en het genoegen gehad enkele van deze bijzondere mensen te leren kennen.

01-06-2007

De sloop van panden tegenover station Brussel-Zuid (zie ook: 28-05-2007) vordert snel. Alles is met de grond gelijk gemaakt, behalve café Zottegem. Hoe lang gaan ze dit volhouden? Misschien blijft het pand wel staan, ook elders in Brussel is een pand overeind gebleven tussen de nieuwbouw, dus wie weet.

Klik hier voor opnamen van de achterzijde van Zottegem.

28-05-2007

Een oude man bedelt vanuit een langs de Engelandstraat gedumpt bankstel. Een vrouw maakt een babbeltje met hem. Op achtergrond is station Brussel- Zuid al in zicht. Links achter de grijze schermen is de sloop van panden waar veel zwervers onderdak zochten in volle gang. Dit is aan de aan de achterzijde van café Zottegem.

Klik hier voor meer foto's sloop.

30-04-2007

Toevalligerwijs sta ik plotseling voor café de Dolle Mol in de Spoormakersstraat in het centrum van de stad. Deze roemruchte kroeg wordt op dit moment aan de buitenkant vuurrood geschilderd, omdat morgen (1 Mei) de zoveelste heropening is.
Het etablissement is in de jaren zestig ontstaan uit de links-anarchistische boekenwinkel van dichter Herman J. Claeys. Inmiddels doen tal van verhalen en legendes de ronde over wat er gebeurd is of zou zijn in de Dolle Mol en wie er wel en niet aan de toog zouden hebben gehangen (onder anderen Joe Cocker en Tom Waits). De huidige inspirator is filmmaker Jan Bucquoy, die het café weer kan heropenen door steun van de Vlaamse minister van cultuur Bert Anciaux. Indirect sponsort de minister daarmee een etalage vol antimonarchistische pamfletten en de ‘voorbereidingen voor de staatsgreep’, al jaren een geliefd onderwerp in het café. De Dolle Mol is ook een podium voor dichters, protestzangers, makers van korte films en ander al dan niet dorstig kunstenaarsgebroed. Een hip geklede jongeman met een designbril staat wat te kijken naar de mannen die het pand schilderen. Hij blijkt Arne te heten en is kennelijk een van degenen die ervoor moeten zorgen dat “de boel zo’n beetje gaat lopen, he.”

Ondertussen komt de buurman aanlopen, uitgever Wijnand Plaizier, die een uitgelezen collectie kaarten, posters en ander bijzonder drukwerk aanbiedt vanuit het aanpalende pand. Op de vraag hoe het is om een anarchistisch café als buur te hebben: “Ik zit hier sinds 1974 en sinds die tijd is het café meer dan eens gesloten geweest. We zullen zien wat het deze keer wordt.” Overigens gaat aan de andere kant van het pand van Plaizier op korte termijn een winkel in militaire kledij en aanverwante artikelen open met de naam Leatherneck. De zo te zien toekomstige uitbater van deze zaak heeft een heel andere uitstraling dan de jongens van de Dolle Mol…

U begrijpt, dit verhaal wordt vervolgd.  

29-04-2007

Vandaag zijn er een kleine 100.000 scouts uit heel België in de stad om te vieren dat het binnenkort 100 jaar geleden is dat Lord Robert Baden-Powell deze organisatie oprichtte. De grootste Jamboree - JAMbe gedoopt - die ooit plaatsvond. De jongeren zijn voornamelijk blank, braaf, goed gekleed en dito gevoed. Zo op het eerste gezicht dus een club van de autochtone midden en hogere klassen. Op alle pleinen en in alle straten staan, liggen, zitten en wandelen scouts en doen ze mee aan spelen, indrukwekkend. De organisatie lijkt perfect. Toch heeft deze JAMbe een hele gemoedelijke sfeer en riekt ze niet naar militarisme.
De jeugdbeweging leeft in België, ook een organisatie als bijvoorbeeld Chiro doet het heel goed. Ghiro is naar verluidt minder elitair (‘democratischer’, zeggen de Vlamingen).
N.b., 4 mei 2007. Inmiddels is er enige deining ontstaan rond het gegeven dat de leider van de scouts, Rudy Verhoeven, meteen na de geslaagde JAMbe aankondigde dat hij bij de komende parlementverkiezingen op 10 juni op de lijst staat van het christendemocratische CD & V. De scouts-organisatie is niet blij, CD & V vast wel. Oud-premier van België Jean-Luc Dehaene – eveneens CD & V – was trouwens ook scouts-voorman in zijn jonge jaren.

22-04-2007

Het is vandaag Erfgoeddag hier in BXL. We maken een wandeling met gids (Vlaams) langs de plekken waar vroeger de Zenne stroomde. Deze rivier is allang om het centrum geleid, hoewel er stemmen opgaan om het water weer te laten stromen waar het volgens mij niet meer gaan kan. Aansluitend maken we een illegale excursie (met dank aan de NMBS) door het gebouw en over het terrein van Thurn en Taxis. Een gigantische voormalige industriële opslagplaats, waar ook heel veel sporen hebben gelegen en genoemd naar een Frans adellijk geslacht. Het metalen geraamte en de glasplaten in het dak vormen een indrukwekkend geheel. Buiten, waar vroeger de sporen lagen, is nu een stadswoestijn. Immens, desolaat, apocalyptisch en poëtisch. De enorme tent waar het paardenspektakel Cavalia onlangs plaatsvond staat er nog.

10-04-2007

Als je ‘s morgens op de fiets naar je werk gaat, moet je wel op alles voorbereid zijn… In het paasweekeinde is een nieuwe brug gelegd over de spoorweg die Elsene van Etterbeek scheidt. De brug lag al een tijdje klaar naast de oude overgang van de Mouterijstraat (Elsene) naar de Philippe Baucqstraat (Etterbeek). Nou moeten ze alleen de boel nog efkes kuisen, he.

07-04-2007

Vivre n'est pas nécessaire,
ce qui est nécessaire est créer.

Deze regel van Fernando Pessoa lees ik in de etalage van het Volkshuis aan het St.-Gillisvoorplein, waar momenteel een expositie is over deze dichter.

06-04-07

Vanmiddag ga ik voor het eerst zwemmen in het bad aan het Vossenplein in de Marollen. De juffrouw aan de kassa vraagt of ik al een badmuts heb. Badmuts?Ja, dat is verplicht. Ik kan er een kopen voor 2,75 euro. Oké, een blauwe dan maar. Ik ga met de trap naar de derde verdieping omdat ik het gebouw wil bekijken. Op de eerste verdieping is het schoolzwembad, op de tweede verdieping zijn kantoren en op drie is het publieksbad. De toezichthouder van dienst legt me uit dat ik mijn spullen in het kleedhokje kan laten en dat hij dat wel open zal doen als ik terugkom. Ik sta aan de rand van het water en meteen komt de badjuffrouw naar me toe. “Heeft u geen maillot?”, is de vraag. Een maillot is kennelijk een nauwsluitend zwembroekje, zoals de andere mannen die ik zie ook dragen Nee, die heb ik niet. Ik vind mijn zwarte short juist zo beschaafd! “Beneden bij de kassa, kunt u een maillot huren. Dan moet u wel uw identiteitskaart meenemen, als borg.” Juist, ja. Ik met de lift naar beneden in mijn boxershort (de toezichthouder zegt dat dat geen probleem is). De juffrouw aan de kassa begrijpt meteen waar ik voor kom. “Welke maat, mijnheer”, vraagt ze. Een beetje genereert zeg ik: “Normaal”. Ik overhandig mijn paspoort en 2,50 euro en ga naar boven om dit keer ongehinderd met een duik in het water te belanden. Duiken mag niet, lees ik even later. Je mag hier in feite alleen brave, kuise baantjes trekken. Het op de vierde verdieping gelegen café-restaurant is gesloten. “Voor onbepaalde tijd”, aldus de toezichthouder. Het uitzicht vanuit het zwembad is minder bijzonder dan ik dacht. Je ziet de Marollen, maar aan de andere kant van het gebouw dan het Vossenplein.

Eenmaal weer buiten, word ik meteen aangesproken door een gehavende, in lompen gehulde man, die om geld voor een biertje vraagt. “Neen”, zeg ik. Hij: “Maar het is voor een alcoholvrij biertje, hoor.” Ondanks dit verweer volhard ik in mijn “neen”. Om de hoek zit een vrouw met een rugzak en andere spullen op het plein. Ze praat in zichzelf en blijkt een man te zijn. Een zo te zien gestoorde travestiet. In Brussel ontmoet je de extremen.

04-04-2007

Nog eens naar het Vossenplein om wat spullen voor in huis te bemachtigen. Een staande kapstok en waterbakjes voor op of aan de verwarming, zoek ik. Het plein overziende steekt er één kapstok uit en die blijkt precies te zijn wat ik zoek. Wit gelakt metaal, rank en niet te veel poespas. Vraagprijs 25 euro. Ik bied 10 en neem hem mee voor 20. Vandaag ben ik niet in de stemming om langer te onderhandelen. De waterbakjes vind ik ook.

Terwijl ik een Arabische handelaar in stoffen met een zeer karakteristieke kop en kleding ongemerkt probeer te fotograferen, komt er toevalligerwijs een lijkwagen aan bij de O-L-V-Onbevlekt-kerk. Er staan al de nodige mensen bij de ingang te wachten. De lijkwagen stopt naast een open vrachtwagentje met bierfusten, dat gelost wordt bij het café naast de kerk. Het leven gaat door…

01-04-2007

We lopen op deze zonnige zondagmiddag van Station Zuid naar huis, via de Hallepoort, die evenals het station nog net in onze gemeente Sint-Gillis ligt. Daar onze woning vlakbij ‘Midi’ is, waar de TGV stopt, kan ik nu zeggen dat ik op loopafstand van Parijs woon.
In het parkje aan de voet van de goedmoedig ogende en een veilig gevoel gevende kolos – gebouwd in 1381 en de enige stadspoort die bewaard is gebleven – krijgen we meteen inzicht in het mooie-zondagmiddag-in-de-lente-leven van de doorsnee Brusselaar. Gezinnen, kinderen, groepen jongeren, paartjes en eenlingen van zeer uiteenlopende etniciteit luieren, wandelen, kletsen, spelen, voeren radslagen uit of mijmeren wat in hun eentje. Volop leven, plezant, gemoedelijk, zinderend.

28-03-2007

Je wilt Brussel leren kennen en moet ergens beginnen. Dus maar eens naar de Marollen getogen, ’s morgens om kwart voor acht terwijl de verkopers nog druk bezig zijn hun handel uit te stallen op het Vossenplein ofwel Place du Jeu de Balle (ook: ‘Den A-met’, d.w.z. ouwe markt , ‘Le vieux marché’, ‘Vossenplaain, ‘Loeizemet, ‘Marché aux puces’ of ‘Hirsch par Terre’ genoemd).
In deze oudste volksbuurt van Brussel met zijn dagelijkse rommelmarkt zijn de eerste koopjesjagers en toeristen al op zoek naar snuisterijen van hun gading.
Op zo’n doordeweekse vroege ochtend in het voorjaar is het nog betrekkelijk rustig, ook in de cafés. Je kan er rustig een krant lezen of naar de gebeurtenissen op het plein kijken. Veel karakteristieke koppen, doorleefd, gesoigneerd, gesetteld, hip, lelijk, alle kleuren, noem het maar.

Een klasje schoolkinderen wandelt naar het zwembad op de hoek van het plein en de Reebokstraat. Het schijnt dat je vanuit deze gemeentelijke baden, die op een hogere verdiepingen liggen, een deel van de wijk kan bekijken. De tekst: ‘Keep smiling, U wordt geregistreerd en gefilmd’, wijst zwemmers op het feit dat er beveiliging is. De Reebokstraat is ook een onderdeel van de openlucht-striptentoonstelling die je overal in Brussel ziet: Bollie en Billie nemen hier een hele gevel in beslag.

09-02-2007

Tramhalte St. Antoon in Etterbeek. Op de achtergrond, rechts
van het geglim van de Fa. Casteels, het hoofdkwartier van de
Internationale Beweging ATD Vierde Wereld aan de Victor Jacobslaan 12. Van hieruit worden de Vlaamse, Waalse, Brusselse en Europese acties van de Beweging gecoördineerd. Met de armsten voor de armsten, daar draait het om bij deze mensenrechtenactivisten.

"Waar mensen gedoemd zijn in armoede te leven worden de Rechten van de Mens geschonden. Het is onze dure plicht deze rechten te doen eerbiedigen."

Aldus Joseph Wresinski, stichter van de beweging.

27-01-2007

Op een regenachtige zaterdagavond wachten op tram 81 of 82
van het St.-Antoonplein naar St.-Gillis.

In de tram.

27-01-2007

Na een wandeling in de omgeving van station Etterbeek

pauzeren we in taverne De Vuurtoren (Le Phare) aan de Generaal Jacqueslaan. De Rijkswachtkazerne aan de overzijde bepaalt grotendeels het uitzicht.

Terug naar boven